वर्षाअखेरीस रॉक ऑन ट्रेक टू ढाक बहिरी या मथळ्याखाली गिरीदर्शन चे ई पत्र येऊन धडकले होते. नवीन वर्ष , नवी उमेद घेऊन ढाक बहिरी ला भ्रमंती करायचे ठरवले. दोन दिवसाचा हा ट्रेक फुलटू धमाल आहे असे बऱ्याच ठिकाणी वाचनात आले होते. मग काय शनिवारी दुपारी शिवाजीनगरहून रपेट सुरु झ्हाली. गिरीदर्शन आणि आम्ही साधारण ४० टाळकी असू. लोकल ने कामशेत गाठले त्यावेळी संध्याकाळचे पाच वाजले होते. कामशेतहून जांभिवली असा पुढचा प्रवास होता. अर्धा तास वाट पाहूनही एस.टी आली नाही.मग तरकारी एक्ष्प्रेस्स म्हणजे जीप आपलीशी वाटू लागली. या तरकारी एक्ष्प्रेस्स मधून जांभिवली ला पोहोचलो. सात वाजले होते.सर्वांनी आपापली रात्रीची सेटल मेंट करयाला सुरुवात केली. गावातच शाळेच्या व्हरांड्यात आम्ही जागा धरून ठेवल्या, आणि इकडे तिकडे फिरू लागलो.थंडी हळूहळू जाणवायला लागली होती.
रात्री नऊ वाजता शाळेमागील मोठ्या कट्ट्यावर एकत्र जेवणाचा आनंद लुटला. त्यानंतर कॅम्पफायर करण्यात आला. मध्य रात्री पर्यंत शेकोटी शेजारी बसून सर्वांनी आपले मन मोकळे होईस्तोवर गाणी गायली.सकाळी पाच वाजता उठून नाश्ता आटोपून ढाक स्वारी प्रारंभ झ्हाली ती गिरीदर्शनच्या घोषणेने. सर्व भलत्याच उल्हासात होतो. तासाभरात पहिल्या घाटमाथ्यावर येऊन पोहोचलो. गिरीदर्शनची नुकतीच पंधरा वर्षे पूर्ण झली होती त्याची अधिकृत घोषणा सतीश मराठे यांनी केली. त्यानंतर पुरषोत्तम ने येत्या काही महिन्यातच रौ ( रफ एंड वाइलड ) अंतर्गत होणारया कळकराय कातळारोहनचे ब्रीफिंग केले. काटाकीर्र !!! त्याच वेळी कातळारोहनचा किडा डोक्यात गेला तो कळकराय शिखरवेध केल्यावरच शमला.
कळकराय ! नाव जरा विचित्रच नाही का ? याच श्रेणीतील अजून काही नावे जसे वानरलिंगी, नवरा-नवरी डोंगर, कात्राबाइ, आजोबा डोंगर, खुट्टा, तैलबैला, नागफणी, नानाचा अंगठा आणि कैक, भटक्यांच्या परिचयाची. कळकराय त्यापैकीच एक. माझे पहिलेच एक्सपीडीशन असल्याने उत्साह अमाप होता. पण ट्रेकिंग आणि कातळारोहनात बराच फरक. तो फरक विकास, अमित, पुरषोत्तम, अविंनव यांच्या मार्गदशनाखाली, तळजाइच्या कपारीत सलग तीन आठवडे वीकेंडला केलेल्या रीयाजाने निघून गेला.
फेबृअरी सहा, आम्ही दहा जनानी दुपारी शिवाजीनगरहून जाम्भीवलीला कूच केली. चार टाळकी आम्हाला रात्री जाम्भिव्लीत सामील झ्हाली. ट्रेकमेट आणि ट्रेकडी ची असंख्य टाळकीही ढाक सर करायला जाम्भिव्लीत दाखल झ्हाली त्याच दिवशी. आम्ही जेवण वगैरे आटपून आकराच्या सुमारास शाळेसमोरील ललिता जेडरल स्टोरचे मालक यांच्या घरात झ्होप्लो. आज नितांत आरामची गरज होती, उद्या बरीच उढाताण होणार होती. दुसर्या दिवशी सकाळी पाचला उठलो. पोहे चापले. मस्त चहा घेतला. क्ल्याम्बिंग गियर ज्यात हार्नेस, हेल्मेट, स्लिंग, क्यू.डी, डीसेनडर, पिटोन होते ते प्रत्येकाला देण्यात आले. त्यानंतर कळकराय पायथ्याकडे झ्हेप घेतली.
विकासने प्रथम कातळारोहणास सुरुवात केली. सागर ( निम - पासआउट ) याची त्याला साथ होती. आणि त्या दोघांची आम्हा सर्वांना साथ होती. हा सुळका दोन टप्यात सर करावा लागतो. पहिल्या टप्यात साधारण सत्तर फुटावर रोप फिक्स केल्यावर कातळारोहानास खरी सुरुवात झ्हाली.पहिल्याच टप्प्यात मेंदूवर आघात सुरु झ्हाले, हा प्याच खालून सोपा वाटत असला तरी पांच-दहा फुटावर पुन्हा हातात मुंग्या आणणारा होता. कारण वरती जाताना हाताने चाप्पून होल्ड मिळत होते. चपळ सारंगने काही मिनीटातच पहिला टप्पा सर केला. त्यानंतर मी ( दहा मिनिटे ! ) धापा टाकत पहिल्या रेस्ट पोईन्टला पोहोचलो, सेल्फ अंकर्ड. मागून अजून उरलेल्या टाळकयानी पहिला टप्पा सर केला. हा पहिला रेस्ट पोईन्ट म्हणजे एक अरुंद अशी त्या कातळावरची रेघच ! 'लक्ष्य' मध्ये शेवटी ह्रितिक रोषण आणि ग्यांग एका अरुंद रिज वर जाऊन बसतात, बास आगदी तशीच ! समोरच ढाकची लांबलचक आडवी भिंत डोळ्यात मावत न्हवती, क्यामेरात मावली ! त्या अजस्त्र भिंतीत श्री बहिरी देवाची गुहा पार खाली बारीकशी दिसत होत्ती.अनेक ट्रेकर्स दोस्त खालून आम्हाला निरखून पाहत होते. आम्ही साधारण तासभर तरी त्या रिज वर बसून होतो.
दरम्यानच्या वेळात विकास, सागर आणि संग्रामने शिखरवेध केला होता. त्याची ग्वाही वरूनच आरोळी ठोकून आम्हाला दिली. आता विकास ने शिखरावर मेखा गाडून आणखी एका रोप सपोर्ट खाली सोडला आणि तो वरच थांबला होता. वेळ होती दुसरा टप्पा सर करण्याची. सागरने दुसर्या टप्प्यात सेल्फ अंकर्ड करून प्रत्येकाला अक्षरश: 'जिवंत' खेचले. हो 'जिवंत' हाच शब्द योग्य राहील. कारण हा टप्पा पार करण्यासाठी लागणारा मुव्ह हा इतका डोक्यात जाणारा होता की विचारूच नका. पहिल्यांदा फूट होल्ड, त्यानंतर फर्लांगभर उडी मारून दुसरा उजव्या हाताने धरायचा होल्ड, त्यानंतर डावा पाय वर घेऊन डावा व उजवा हातावर ( तो चार बोटे मावतील इतकाच ) धरायाचा होल्ड आणि शेवटी पूर्ण दगडाच्या मागे लपलेला होल्ड !! तुम्हाला खरे वाटणार नाही हे , पण इथून थेठ तीनशे फुटाची सरसकट दरी, एकजरी होल्ड सुटला की तुम्ही संपलाच. तो टप्पा पार करताना मला तेवीस वर्षाची माझी कहाणी फ्लाशबाक होईन दिसत होती !!! छत्तीस कोटी देव डोळ्यासमोर येऊन गेले होते. सागर या देवमाणसाने मला शेवटच्या मूव्ह ला खेचले आणि मी मोकळा श्वास घेतला.
आमच्यापैकी दोघांचा या दुसर्या टप्या वर फौल झ्हाला. सुदैवानं रोप सपोर्ट असल्याने त्यांना सुखरूप हा टप्पा पार करता आला. मी दुसर्या अरुंद रिजवर पोहोचलो होतो. पाण्याचा एक घोट घेतला. ही अरुंद रिज या कातळाचा उभा फेस असलेल्या बाजूला होती. खाली पुन्हा सरसकट तीनशे फुटाचा कातळ. समोर राजमाची आणि दूर ड्युक्स चा सुळका खुणावत होता. तो नजारा अवर्णनीय होता. अमितने लगेच शेवटचा साधारण तीसेक फुटाचा सोपा पण अंगात धडकी भरणारा टप्पा पार करायला सज्ज व्हायला सांगितले. मी सज्ज झ्हालो. रोप सपोर्ट वर आणि कपारीत होल्ड पकडून शेवटी मी शिखरवेध केले !!! मी कळकराय शिखरवेध केले !!! माझ्या आतापर्यंतच्या भटकन्तीला हा सर्वोच्च गर्वाचा दिवस होता.
अविनव सर्वात शेवटी पूर्ण रोप वाएंड करून वर आला आणि आम्ही सर्वांनी एकच जल्लोष केला. शिखरावरून चोहोक्डचा प्रदेश दूरवर दिसत होता. मनमुराद फोटोगिरी केली. आता राप्लिंग करून उतरायचे होते. पुन्हा डोक्यात जाणारा तो कडा उतरून खाली जायचे होते. देवाचे नाव घेऊन मेखाला टाय केलेल्या रोपला हार्नेस फिक्स करून सुखरूप राप्लिंग करून खाली पोहोचलो अगदी दहा मिनिटात. बाकीची टाळकी राप्लिंग करून खाली उतरली.सर्व सहीसलामत खाली उतरलो होतो, आम्ही थकलो न्हवतो. वेगळाच आत्मविश्वास आला होता. आम्ही परतीची वाट धरली होती. दुरून कळकराय पुन्हा हाक घालत होता !!!
छायाचित्रे : जी.टी.सी
